|
Hoofdstuk 1. De Vikingen:
periodisering, naamgeving en de verschillende soorten ‘Vikingen’
De naam ‘Viking’ is waarschijnlijk afkomstig van het
Germaanse woord vík dat fjord,
baai of kreek betekent.
In het Oud-Noors kreeg het de bredere betekenis van
‘iemand die op zee vecht’.
Er was niet één soort Vikingen. Het konden Denen, Zweden
of Noren zijn, of bewoners van de door hen gekoloniseerde streken in
Groenland, IJsland, Schotland, Ierland, Engeland en Normandië.
Het waren verschillende stammen en koninkrijken die ook
elkaar bevochten (zie ook hoofdstuk 5).
De term ‘Noormannen’ kan eigenlijk alleen gebruikt worden
voor de Vikingen die zich in (het naar hen vernoemde) Normandië vestigden.
Alle andere in oude kronieken als Nort(h)manni aangeduide Vikingen kan men
hooguit Noordmannen’’ noemen, maar
geen ‘Noormannen’.
De naam Noor(d)mannen is, volgens Delahaye, in Frankrijk
ontstaan als gevolg van de west-oriëntatie, die noord noemde wat
voor ons west is. Volgens deze opvatting had men dus van Westmannen
moeten spreken*. De Franken noemden de Scandinaviërs ‘ Nort(h)manni ‘ of
‘Dani’, maar vaker nog ‘pyratae’, (zee)rovers, ‘pagani’, heidenen of roversbenden, slangengebroed of
satanskinderen ( citaat uitWillemsen) (zie ook hoofdstuk 9).
De term ‘Vikingen’ wordt nu algemeen gebruikt voor de
bewoners van Scandinavië van circa 800 tot 1100.
De aanval op Lindisfarne aan de Engelse oostkust in 793
wordt als beginpunt gezien van de Vikingperiode.
Als einddatum wordt 1066 genomen, als Haithabu
(Hedeby- in Denemarken/ Duitsland) wordt verwoest en
Willem de
Veroveraar de Engelse troon verkrijgt (zie afbeelding tapijt van Bayeux
voor de gebeurtenissen).
|
|
Kaart van de
Vikinggebieden in de 8e (donkerrood), 9e (rood), 10e (oranje) en 11e
(geel) eeuw. De groene gebieden waren het slachtoffer van regelmatige
rooftochten door Vikingen.
Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Vikingen
|
|
|
|
|
|
|
Het eiland Lindisfarne
met het
gelijknamige klooster ,
gelegen voor de NO kust
van Engeland
|
Boven: (deel van) het tapijt van Bayeux (Hastings
-1066)
Rechts: Haithabu / Hedeby gelegen in Denemarken –nu
Duits gebied.
|
Naast bovenstaande begripsomschrijving van het woord
Viking/ Noorman als volk uit Noordelijk ‘Germaans’ gebied afkomstig,
bestaat er nog een andere opvatting,
nl. die van A. Delahaye, die naast vele andere dingen (zie h. 6) ook
beweert dat de Noormannen wellicht Kelten waren:
|
(Hiernaast een afbeelding van het Ierse (Keltisch)
verhaal van de reis per (Draken-)schip van Tadg mac Cein uit de 14e eeuw’
|
“De Kelten waren de eerste grote veroveraars van Europa.
Hun geschiedenis gaat terug tot ver in het eerste millennium voor Chr.
Vanuit hun streek van herkomst (het Midden-Oosten) trokken ze naar Europa
en vestigden zich aanvankelijk ten noorden van de Alpen (archeologische
vindplaatsen o.a. in Zwitserland en Oostenrijk). Vandaar zwermden ze uit
naar alle windstreken. Hun gebied strekte zich uit van de Kanaalkust tot in
zuidoost Europa, tot ze door de Romeinen werden teruggedrongen tot de
uiterste streken in het westen van het Romeinse rijk. Ook daar werden ze
uiteindelijk door de Romeinen verdreven en staken over naar
Groot-Brittannië, waar ook de Romeinen hen weer verdreven tot in de
uiterste streken van Groot-Brittannië. Slechts in Wales, Schotland en in Ierland
is hun cultuur zonder Romeinse invloeden bewaard gebleven. Op het vasteland
van Europa vindt men een levendige Keltische Cultuur alleen nog in Bretagne
(Frankrijk). De Noormannen maakten vanaf ongeveer 810 na Chr. de Europese
kusten en rivieren onveilig. Hun eerste invallen vallen samen met de
laatste schermutselingen tussen de Franken, Saksen en Friezen.
Opvallend zijn de grote overeenkomsten in gebruiken, kunst
(siersnijwerk) en religie tussen Kelten en Noormannen. Ook de mythen van
beide volken kennen talloze overeenkomsten”.
Op deze bewering zal niet verder worden ingegaan, want een dergelijk
onderzoek vereist jaren werk. Echter voor verantwoorde geschiedschrijving
dient deze opvatting wél vermeld te worden.
*Noot: Dit is trouwens een
mooi voorbeeld voor de bevestiging van de west- oriëntatie, maar ook een
der meest duidelijke bewijzen dat de historici door het niet opmerken ervan
de hele historische geografie van westelijk Europa een kwartslag naar
rechts hebben gedraaid, met het rampzalig gevolg dat zij alle teksten van
de klassieke schrijvers met deze foutieve kwartslag hebben geïnterpreteerd.
Een der gevolgen was dat de Fresones en de Saxones plus een massa
plaatsnamen, waarvan 95% onvindbaar was en de resterende 5% uit doublures
of transplantatie-namen bestaat, in het noorden terechtkwamen, terwijl de
oorspronkelijke schrijvers naar waarheid het westen van Frankrijk hadden
bedoeld.
Van de term Nordomanni heeft Normandië zijn naam gekregen, overigens
betrekkelijk laat, een naam, die feitelijk ook nog foutief is. Het gebied
zou eigenlijk Westmandië moeten heten. (Delahaye)
|