RONDREIS GEORGIE en ARMENIE

I.Georgië: A. Geschiedenis

B. Godsdienst

II.Armenië: A. Geschiedenis

B. Godsdienst

III.Rondreis

I. GEORGIE is tweemaal zo groot als Nederland en heeft 3,2 miljoen inwoners waarvan er 1,2 miljoen in Tblisi wonen. Het gemiddelde loon is € 350, mét gratis onderwijs en medische voorzieningen. Een pensioen is € 50, met gratis openbaar vervoer en medische voorzieningen. Het prijsniveau in de winkel is bijna gelijk aan dat van Nederland.

A.Geschiedenis Georgië:

De geschiedenis van Georgië gaat terug tot het neolithicum. Archeologen hebben oude nederzettingen teruggevonden uit het 5^de millennium v.Chr. in Oost- Georgië.

De koninkrijken Colchis en Iberië en de omliggende staten		Colchis en Iberië in het Romeinse Rijk	het koninkrijk Georgië in 1124

Westelijk Georgië was in de 7e eeuw v.Chr. bekend als het koninkrijk Colchis, later ook als Egrisi. De oostelijke bergstreek, namelijk het koninkrijk Iberië, heeft sinds de 4e eeuw v.Chr. als een zelfstandige staat bestaan. Daar lagen de oude culturele hoofdstad Mtscheta en de latere hoofdstad Tbilisi. Colchis en Iberië zijn enkele malen geannexeerd door de Achaemeniden en de Sassaniden Perzische dynastieën). In 65 v.Chr. werd het gebied veroverd door de Romeinen en werden beide koninkrijken vazalstaten van het Romeinse Rijk. In 337 werd het christendom de officiële godsdienst van het land.

Vanaf het midden van de 7e eeuw tot de 9e eeuw was Georgië een Arabische vazalstaat. In 813 kwam de macht in de handen van de Bagratiden dynastie, die ook in Armenië heerste. In 888 werd in Iberië het koningschap hersteld. Daarna behielden de Georgiërs gedurende ongeveer 1000 jaar min of meer hun onafhankelijkheid onder dezelfde dynastie. In 978 werden de westelijke en oostelijke delen van Georgië verenigd onder Bagrat III en in 1008 was het een eenheid als het koninkrijk Georgië (tot 1466). Alleen de hoofdstad Tbilisi bleef nog een eeuw in de handen van de moslims.

De Georgische cultuur bereikte aan het einde van de 10e eeuw een lange periode van bloei, die duurde tot het midden van de 13e eeuw. Enkele van de beroemdste heersers waren koning David de Bouwer en koningin Tamar, die beiden heilig verklaard werden door de Georgisch- orthodoxe Kerk. Het koninkrijk Georgië omvatte op zijn hoogtepunt (rond 1200) ook het huidige Azerbeidzjan, Armenië en gebieden in de Noordelijke Kaukasus.

Door de invallen van de Mongolen vanaf 1220, kwam aan deze bloeiperiode op wrede wijze een einde. Na Alexander I (1412–1443), de laatste koning van geheel Georgië, werd het gebied verdeeld in een aantal kleine vorstendommen. In 1762 ontstond uit de twee Georgische vorstendommen Kartli en Kachetië het koninkrijk Kartli-Kachetië.

In 1783 tekende dit koninkrijk, na zware verwoestingen door Turkse en Perzische invasies, met het Russische Rijk het Verdrag van Georgiejevsk, waardoor het een protectoraat werd van dit rijk. In 1800 tekende tsaar Paul I, ‘op verzoek van koning Giorgi XII’, voor een unie tussen zijn rijk en Kartli-Kachetië. De proclamatie trad in werking op 1801. Daarop werd de monarchie van Kartli-Kachetië afgeschaft en werd Giorgi XII in ballingschap gestuurd.

	Het koninkrijk Kartli-Kachetië 1762	Groei Russische Rijk : 1613- 1914	Georgische SSR

In 1804 werd Georgië een integraal onderdeel van het Russische Rijk. Het koninkrijk Imereti (West-Georgië) volgde in 1810. Tussen 1803 en 1878 werden enkele overige gedeelten van het huidige Georgië (Batoemi, Achaltsiche, Poti en Abchazië) veroverd tijdens een aantal Russisch- Turkse Oorlogen. Voor de Georgische Kerk betekende de Russische inlijving dat het eigen patriarchaat werd opgeheven en de Georgische christenen deel gingen uitmaken van de Russische Kerk.

Georgië was vlak na de Russische Revolutie tussen 1918 en 1921 drie jaar onafhankelijk als de mensjewistische Democratische Republiek Georgië, waarna het Rode Leger het heroverde en daarop de Sovjet-Unie Georgië, eerst samen met Armenië en Azerbeidzjan, tot de Trans-Kaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek vormde om in 1936 te worden afgesplitst als de Georgische SSR (Groezië).

De huidige republiek Georgië is ontstaan bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991. De eerste president was Gamsachoerdia, die in 1992 door een staatsgreep werd afgezet. Het presidentschap werd tijdelijk afgeschaft en tegenstander Edoeard Sjevardnadze werd benoemd tot voorzitter van de Georgische staatsraad en kreeg daarmee de macht in handen. In november 1995 werd Sjevardnadze uitgeroepen tot president van de Georgische Republiek, maar in 2003 werd hij door een volksopstand (Rozenrevolutie) onder leiding van oppositieleider Micheil Saakasjvili verdreven. Deze werd in 2004 verkozen tot president. Hij wist dat jaar een akkoord te sluiten met Adzjarië, waardoor dit gebied weer onder controle kwam van Georgië. Saakasjvili deed bij zijn aantreden veel beloften op zowel democratisch als economisch vlak. De veranderingen gingen echter langzamer dan het volk had gehoopt. Zijn populariteit daalde daardoor en ook door het voortdurende politieke conflict met Abchazië, de ontevredenheid over de werkloosheid, pensioenen, armoede en corruptie. 7 augustus 2008 begon de Oorlog in Zuid-Ossetië.

Abchazië en Zuid-Ossetië maken geografisch gezien deel uit van Georgië maar zijn feitelijk onafhankelijke staatjes in de invloedssfeer van Rusland met een eigen regering. De bevolking bestaat maar voor een klein deel uit etnische Russen. Wel heeft Rusland sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie gul Russische paspoorten verstrekt aan de bewoners, omdat zij anders geen paspoort zouden kunnen krijgen, omdat beide gebieden volgens het internationale recht tot Georgië behoren en zij door daar paspoorten aan te vragen zouden erkennen tot Georgië te behoren. Zo claimt Rusland, en een deel van de Zuid- Ossetiërs met een Russisch paspoort, dat een groot deel van de bevolking van Zuid- Ossetië Russisch staatsburger is.

Georgische troepen trokken Zuid-Ossetië binnen bij de (hoofd)stad Tsinvali. Op 8 augustus verplaatste Rusland troepen over de grens ‘ter bescherming van de Osseten. Saakasjvili verklaarde dat zijn land zich probeerde te verdedigen tegen Russische agressie en dat Russische troepen de burgerbevolking bombardeerden. Hij riep het Westen op tot steun aan zijn land. In november 2013 werd hij als president opgevolgd door Giorgi Margvelasjvili. In december 2018 werd deze weer opgevolgd door Salome Zoerabisjvili.

Georgië werd in 1999 lid van de Raad van Europa.

Nina van Georgië	Abchazie en Zuid- Ossetië	Georgië in de loop der eeuwen	St. Joris

B.Godsdienst Georgië

Volgens de traditie begon de Apostel Andreas te preken in het gebied rond de Zwarte Zee. De kerstening in Iberië vanaf 303 door Nina van Cappadocië, de apostel van Georgië, wordt de "Tweede Kerstening" genoemd. In 326 werd het christendom staatsgodsdienst onder koning Mirian III en koningin Nana. Het koninkrijk Egresi (Colchis) -toen nog een deel van het Romeinse Rijk- werd van de 4de tot de 6de eeuw gekerstend. In 523 werd het christendom er staatsgodsdienst. Oorspronkelijk hing de Georgische Kerk af van het Patriarchaat van Antiochië, maar in de tweede helft van de vijfde eeuw werd door de koning een autonome nationale Kerk gesticht, met toestemming van de patriarch van Antiochië. De Kerk werd erkend door het Oost- Romeinse keizer Zeno (471-491).

In 466 verving de Patriarch van Antiochië de titel van bisschop van Mtscheta door die van Katholikos van Kartli. In 1010 kreeg deze de titel van patriarch; vanaf dan droeg de leider van de Georgisch- Orthodoxe kerk de officiële titel Katholikos- Patriarch van Geheel Georgië.

Ondanks de invloed van de Armeense Kerk volgde de Georgische Kerk het chalcedonische geloof: op het Concilie van Chalcedon (451) werd de doctrine van het monofysitisme (=één goddelijke natuur) verworpen en de Chalcedonische geloofsbelijdenis aangenomen, waarin Jezus, als tweede persoon in de Heilige Drie-eenheid, in twee naturen, menselijk én goddelijk, wordt erkend.

In 1801 werd het koninkrijk Georgië door de Russische tsaar ingelijfd. De Georgische Kerk werd onder dwang opgenomen in de Russisch-orthodoxe Kerk. Tijdens de Oktoberrevolutie van 1917 kreeg de Georgisch-Apostolische Autonome Orthodoxe Kerk haar autonomie terug. De patroonheilige van Georgië is Sint Joris.

II. ARMENIE is ongeveer zo groot als België en heeft 3 miljoen inwoners, waarvan er 1,8 miljoen in Jerevan wonen. Er zijn veel arme keuterboertjes. Het gemiddelde loon is € 350, mét gratis onderwijs en medische voorzieningen. het pensioen is € 45, met gratis openbaar vervoer en medische voorzieningen. Het prijsniveau in de winkel is ook hier bijna gelijk aan dat van Nederland.

Het Armeense alfabet is ontwikkeld in 405 na Chr. door Mesrop Mashtots: Als men het christendom onder alle Armeniërs wilde verspreiden, was er een Armeens alfabet nodig zodat de bijbel in de eigen taal gelezen kon worden. Het alfabet kreeg 36 symbolen, afgeleid uit het spijkerschrift van Mesopotamië, met 28 medeklinkers en 8 klinkers. Later kwamen er twee symbolen bij om geluiden uit vreemde talen uit te drukken. Men schrijft horizontaal van links naar rechts.

Urartu op zijn hoogtepunt	Koninkrijk Armenië (190 v. Chr.- 428 na Chr.)	Koninkrijk Armenië ‘en detail’.	(West) Armenië in het Romeinse Rijk

A.Geschiedenis Armenië:

Volgens de legende zou de ark van Noach gestrand zijn op de berg Ararat en zouden de Armeniërs afstammen van Noachs achterkleinzoon Hajk. In ieder geval is wel zeker dat er een eerste staat in de 9de eeuw v. Chr. op het huidige Armeense grondgebied is ontstaan: Urartu (Oerartoe) of Ararat (ca. 860 v.Chr. - 585 v.Chr.). Het centrum van het rijk was het gebied rond het meer Van. Zelf noemden de Urarteërs hun koninkrijk Biainili. Het was in die tijd een geduchte rivaal van de Assyriërs. Er woonden drie bevolkingsgroepen in het gebied: de Nairi (rond het meer Van), de Hay (centraal Klein- Azië) en de Armen (in het Noorden).

Aan het begin van de 6de eeuw v. Chr. werden de aanvallen van de Perzen en de Scythen in het noorden te veel voor de koningen en viel het gebied uiteen. Het gebied van de Hays bleef 'onafhankelijk' bleef onder de naam Hayq of Hayastan.

De Perzen maakten van de rest een satrapie (provincie). Na de val van het Perzische Rijk door Alexander de Grote, maakte Armenië deel uit van het nieuw ontstane hellenistische rijk. Toen na Alexanders dood dit rijk uiteenviel, werd Armenië deel van het rijk der Seleuciden.

Het koninkrijk Armenië (of Groot Armenië) werd in 190 v. Chr. opgericht. Op het hoogtepunt besloeg deze staat naast Armenië ook andere delen van de Kaukasus, oostelijk Turkije en delen van Syrië en Libanon. De Parthen vielen het gebied binnen, maar de Romeinen bezetten 66 v. Chr. het grootste deel van het koninkrijk Armenië. Westelijk Armenië was vanaf 166 na Chr. een vazalstaat van het Romeinse Rijk (Armenia Minor) en haar afsplitsing, het Byzantijnse Rijk. In deze periode kwamen christelijke zendelingen naar Armenië en bekeerde Gregorius de Verlichter in 301 de Armeense koning Tiridates IV.

In de 9^de eeuw slaagde de Armeense koning Asjot I, uit de Bagrationi-familie, erin weer een Armeens koninkrijk te stichten, met Ani als hoofdstad. Mongolen en Oghuz-Turken veroverden het in de 12^de eeuw, op het Armeense koninkrijk Cilicië na. Veel Armeniërs vluchtten in deze periode naar Europa of Azië. In 1454 verdeelden het Ottomaanse Rijk en Perzië Armenië onder elkaar.

In 1828, na de Tweede Russisch- Iraanse oorlog werd Perzisch Armenië (Oost-Armenië) in het Russische Rijk opgenomen. Tijdens en na de Eerste Wereldoorlog vond in het Ottomaanse Rijk de Armeense Genocide plaats (1915-1923), waarbij waarschijnlijk naar schatting 300.000 tot 1,5 miljoen Armeniërs vermoord werden. Hierdoor verloor West- Armenië zijn inheemse bevolking.

Het koninkrijk Cilicië	Het Ottomaanse Rijk	De Armeense Genocide (1915-1923)	Armenië in de USSR

Na WO I verklaarde Oost- Armenië zich onafhankelijk op 28 mei 1918 als de Democratische Republiek Armenië. Op 10 augustus 1920 werd Armenië erkend door het Verdrag van Sèvres, dat door westerse mogendheden ook aan de Turken werd opgelegd. Dat verdrag werd als onacceptabel afgedaan door de inmiddels nieuwe Turkse regering, onder leiding van Mustafa Kemal Atatürk. Een jaar later begonnen de Turken, onder Atatürk, aan een bevrijdingsoorlog. Van, de vroegere hoofdstad van Armenië, met de heilige berg Ararat, ligt sindsdien net over de grens in Turkije. Van is compleet verwoest en de Ararat is voor de Armeniërs onbereikbaar.

In december 1922, na de verovering van de Democratische Republiek Armenië door het Rode Leger, was Armenië als onderdeel van de Trans- Kaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek een van de stichters van de Sovjet-Unie, waarin het vanaf 1936 de Armeense Socialistische Sovjetrepubliek vormde. In WO II vochten ca. 600.000 Armeniërs in het Rode Leger aan het front tegen de Duitsers. Na de oorlog groeide Armenië door intensieve industrialisatie uit tot een van de meest ontwikkelde Sovjetrepublieken. In 1991 werd het land onafhankelijk o.l.v. president Levon Ter Petrosjan. In 1998 werd hij opgevolgd door Robert Kotsjarjan, die de banden met Rusland weer aanhaalde in ruil voor goedkope gastoevoer en militaire steun. Dezelfde politiek volgde diens opvolger Sargsjan. In 2018 werd oppositieleider Nikol Pasjinjan premier. Hij wil meer democratie en minder corruptie.

Er was intussen (o.a. tg.v. de Glasnost van Gorbatsjov in 1985) een langdurig conflict ontstaan met de Azerbeidzjaanse Socialistische Sovjetrepubliek over de Nagorno-Karabachse Autonome Oblast, een hoofdzakelijk Armeens bevolkte enclave in de Azerbeidzjaanse SSR. Armenië en Azerbeidzjan begonnen in 1988 een oorlog over de enclave; de strijd escaleerde nadat beide landen in 1991 onafhankelijk waren geworden van de Sovjet-Unie. Na het staakt-het-vuren, dat in mei 1994 tot stand kwam, kreeg Nagorno-Karabach niet alleen het bestuur over Nagorno-Karabach maar ook over een gedeelte eromheen, zodat de Armeense enclave weer verbinding heeft met Armenië. Tijdens de oorlog vonden meer dan 25.000 Armeniërs en Azerbeidzjanen de dood en vluchtten meer dan een miljoen mensen. Nagorno-Karabach had reeds in 1991 de onafhankelijkheid uitgeroepen, maar is internationaal nog niet erkend (zelfs niet door Armenië!) .

In 2001 trad Armenië toe tot de Raad van Europa.

De apostel Judas Taddeus	Armenië en de exclave Nagorno Karabach	De apostel Bartholomeus

B.Godsdienst Armenië:

De Armeens- Apostolische Kerk wordt soms aangeduid als de Gregoriaanse Kerk. Deze naam is afgeleid van de patroonheilige van het Armeense volk, de heilige Gregorius de Verlichter. Maar deze naam heeft niet de voorkeur, omdat men de apostelen Bartholomeus en Thaddeus (vaak met lans afgebeeld) als oprichters van de kerk ziet.

In 301, na dertien jaar gevangenschap in de ‘bodemloze’ put van Khor Virab, bekeerde Grigor Lusavorich (St. Gregorius de Verlichter) de Armeense koning Tiridates IV en het christendom werd – hier als eerste in de wereld – staatsgodsdienst.

In 451 was Armenië niet vertegenwoordigd op het concilie van Chalcedon, daar het te druk verwikkeld was in de strijd met de Perzen. Toen men de besluiten van het concilie vernam, wees men deze af. Men bleef zich beroepen op de eerdere concilies. In 505 koos de Armeense kerk formeel voor het miafysitisme. De leer stelt dat in Christus de twee naturen, de goddelijke en de menselijke natuur, zijn samengegaan in één natuur, één godmenselijke natuur, zonder enige scheiding, zonder verwarring en onveranderlijk. Waarschijnlijk lagen vooral vertaalfouten aan de grondslag van het conflict, maar ook politiek kan meegespeeld hebben: de oorlog tegen de Perzen werd gevoerd zonder Byzantijnse hulp. De Kerk scheidde van Rome én Byzantium, wat een vergaande isolatie meebracht ten aanzien van de rest van christendom.

De Kerk is een autocefale kerk, met gebruiken die. in het algemeen lijken op die van andere oosterse kerken; de priesters kunnen huwen en communie wordt gegeven met brood en wijn. Men heeft wel het ‘Latijnse’ kruis(teken). In tegenstelling tot in de Georgische kerken, is er geen iconostase (iconenwand), maar ziet men het altaar. Alleen op de allerheiligste momenten in de dienst kan men een gordijn voor het altaar sluiten.

De Kerk telt ongeveer 6 miljoen leden en heeft twee katholikoi: Karekin II van Edzjmiatsin, Armenië en Aram I van Antelias, Libanon. Daarnaast bestaan er twee patriarchen: een in Jeruzalem en een in Constantinopel. De katholikos van Edzjmiatsin, die zichzelf 'katholikos van alle Armeniërs' noemt, wordt mede gekozen door Armeniërs uit de diaspora en fungeert als een primus inter pares.

III.De Rondreis:

De Dzjavari koepelkerk (Dzjavari= Kruis) in de buurt van Mischeta, in de 6^de eeuw de hoofdstad van Georgië	De Svetitschoveli kathedraal, met de graven van verschillende Georgische koningen	Gori: Stalinmuseum, met in de tuin Stalins geboortehuis. Een museum van een museum!	Gori: Stalinmuseum: Stalins reiswagon	Onderweg terug naar Tblisi langs rijen huizen voor vluchteling uit Zuid- Ossetië	Tblisi: het muziekgebouw, helaas nog niet klaar
Tblisi: loopbrug	Tblisi: Sionkathedraal	Tblisi: oude badhuizen	Klooster van St. Nino.	Sighnaghi: een helemaal gerestaureerd stadje met 23 wachttorens	Het Niko Pirosmani museum in Mirzaani, vlak bij Sighnaghi (Kakhetiregio)
Naar Kasbegi en Gergeti. Daar loopt de militaire Highway sinds de 18^de eeuw naar Rusland. De weg is geheel verstopt met stilstaande vrachtwagens omdat bepaalde wegen nog zijn afgesloten vanwege de sneeuw. We rijden op 12 km. van de grens met Noord Ossetië en zitten in de Hoge Kaukasus. Midden: Sovjetmonument.			Naar Armenië; via het Akhthalaklooster. De Moeder Gods Maria kerk dateert uit de 9^de e.; de fresco`s uit de 13^de	Onderweg verlaten dorpjes en vervallen Russische fabrieken. Naar het klooster Goshavank, met vroeger een zeer beroemde school	Dilijan, het Zwitserland van Armenië, het kuuroord van de Sovjet elite. Gelegen aan het Sevanmeer: oppervlakte 1/10 van Armenië
Jerevan is vrij modern. Hier de Cascade, met bovenaan museum Aznavour	Allerlei kunstwerken voor de Cascade. In de Cascade het Cafesjian Center of Arts: ronduit geweldig!	Het operahuis met een beeld van Aram Khachaturian er voor	Naar het Vaticaan van de Armeense Kerk: Echmiadzin met monument voor de genocide (l.) en kerk in de steigers. In het complex is ook het woonhuis van de Katholikos		Zvartnots
Zvartnots	Khor Virap met de Ararat	Noravankklooster	De Romeinse tempel van Garni	het Geghardklooster, deels in de rotsen uitgehakt	Jerevan: het genocidemuseum

Bronnen:

Dominicus reisgids Georgië en Armenië, 2018

Philip Marsden, Armenië, Uitgeverij Atlas, Amsterdam, 2007

Wikipedia

Terug naar de pagina Eerdere reizen